Mayo Clinic nefrologları, ilk kez oluşmuş olan veya farklı bir deyişle vücudun ürettiği ilk böbrek taşı ile kronik böbrek yetmezliği arasındaki ilişkiyi ortaya çıkardı. Mayo Clinic Proceedings'de yayımlanan çalışmada, araştırmacılar bireyin ilk böbrek taşı deneyimini takiben böbrek fonksiyonlarında sürekli ve tutarlı bir düşüş gerçekleştiğini tespit ettiklerini duyurdu.

Dr. William Haley ve Dr. Andrew Rule tarafından yönetilen bir Mayo Clinic araştırma ve analiz ekibi, 384 kişilik ilk kez böbrek taşı oluşmuş olan bireylerden oluşan grubu; oluşma zamanını takiben üç ay sonra incelemeye aldı. Daha önce hiç böbrek taşı sorunu yaşamamış olan kontrol grubu ile karşılaştırılan bu grupta, hem idrar proteinlerine hem de kandaki işaretçi olan sistatin C molekülüne daha yüksek oranda rastlandığı kaydedildi. Bu iki gösterge de tıbbi olarak kronik böbrek yetmezliği veya hastalığına karşı daha yüksek risk altında olduğunu belirten işaretler olarak tanımlanmaktadır.

Araştırmacılardan Dr. Rule'a göre, diğer risk faktörlerinin de hesaba katılması dahi -ki bunların içinde idrardaki kimyasallar ve biyolojik atıklar, hipertansiyon hatta obezite de bulunuyor- medikal öyküsünde (bireyin hastalık geçmişinde bulunması) böbrek taşı bulunanların anormal böbrek fonksiyonları olduğunu ve de bu iki koşul arasında açık bir ilişki olduğunu keşfetmeye engel olamadı.

Araştırmanın böyle bir veriye ulaşmış olması, böbrek taşı sorununun çözümünün ötesinde, iyileşme sürecini takiben medikal olarak böbrek fonksiyonlarının da izlenmesi gerektiği gerçeğini ortaya çıkardı. Bununla birlikte, devam araştırmaları ile, uzun vadeli böbrek tedavilerinin ve ilaçlarının dizayn edilmesi planlanıyor. Denilebilir ki, yakın bir gelecekte böbrek taşı tedavisi, yalnızca taşın atılmasından daha uzun süreyi ve daha detaylı bir terapiyi kapsayacaktır.

Yetişkin nüfusun yüzde yedisini etkileyen böbrek taşı rahatsızlığı, beslenme alışkanlıklarındaki düzensizlikler dolayısıyla gittikçe daha küçük yaşlardaki bireyleri de etkilemeye ve nüfustaki etki yüzdesini artırmaya devam ediyor. Daha önceki çalışmalar, böbrek taşı rahatsızlığını geçirmiş olan bireylerde kronik böbrek rahatsızlığının uzun vadedeki risklerini ortaya koymuş olsa da, bu çalışmaların hiç birinde ilk böbrek taşı vakasını takiben böbrek fonksiyonlarının gözlemlenmesi gerçekleştirilmemişti.

Böbrek taşlarını karakterize eden küçük ve sert mineral depozitleri çok ciddi ağrılara, idrar atımında zorluklara ve mide bulantısı gibi sindirim sistemini de etkileyen vakalara yol açabilmektedir. Artan kronik böbrek yetmezliği riski ise buna bağlı olarak ortaya çıkabilmekte ve bireyin sağlığını daha uzun vadede etkileme potansiyeline sahiptir.

---

Makale Referans: William E. Haley, Felicity T. Enders, Lisa E. Vaughan, Ramila A. Mehta, Maxton E. Thoman, Terri J. Vrtiska, Amy E. Krambeck, John C. Lieske, Andrew D. Rule. Kidney Function After the First Kidney Stone Event. Mayo Clinic Proceedings, 2016; DOI: 10.1016/j.mayocp.2016.08.014

---