Post Author Avatar
Sevkan Uzel
Yıldız Teknik Üniversitesi - Çevirmen/Editör
Her ilkbaharda, milyonlarca gececil Bogong güvesi, Avustralya'nın güneydoğusu boyunca uzanan üreme bölgelerinde yumurtadan çıkar ve Avustralya Alpleri'nde bulunan az sayıdaki mağaraya ulaşmak için karanlık gecede 1.000 km'nin üzerinde bir uzaklığa uçar. Bu serin dağ mağaralarında birkaç aylık bir yaz uykusuna yatan güveler, uyandıklarında doğdukları üreme bölgelerine uçmak üzere yola çıkar. Araştırmacılar, bu hayvanların tıpkı göçmen kuşlar gibi, yollarını bulmak için Dünya'nın manyetik alanından yararlandığını keşfetti. Bu keşif, gececil böceklerin uçuş sırasında yön tayini için manyetik algılama duyusu kullanabildiklerine ilişkin ilk güvenilir kanıtı sunmuş oldu.

İsveç Lund Üniversitesi'nden Eric Warrant, çalışmaya başladıkları sırada, güvelerin göç ederken yön bulmak için yıldızlar ve ay gibi göksel işaretlerden yararlandığını düşündüklerini söylüyor. Sonradan durumun bundan ibaret olmadığını anlamışlar. Dünya'nın manyetik alanını güvelerin algılayabildiğini fark ettiklerinde çok şaşırdıklarını ekliyor.

Bu denli uzağa, böylesine belirli bir güzergâhta, önceki binlerce nesil boyu gidilmiş tek bir varış noktasına göç ettikleri bilinen sadece iki böcek türü var: Bogong güveleri ve Kral kelebekleri. Yaptıkları çalışmada Warrant, David Dreyer ve çalışma arkadaşları, böylesine küçük bir hayvanın, küçücük beyni ve sinir sistemi ile çok uzaktaki daha önce hiç gitmediği bir yere nasıl bu denli hatasız gidebildiğini ve mağarada aylar geçirdikten sonra doğduğu yere nasıl tekrar dönebildiğini araştırdı.

Mağara duvarında uyuyan Bogong güveleri. (Telif: Eric Warrant)


Ekip, göç eden güveleri, açık alanda bulunan bir uçuş simülatörünün içine aldı. Hem baskın görsel yeryüzü şekilleri, hem de dünyanın manyetik alanıyla aynı güçte bir manyetik alan birlikte döndürüldüğünde, güvelerin uçuş doğrultusunun öngörülebilir bir şekilde değiştiğini keşfettiler. Bu iki ipucu çelişkili şekilde değiştirildiğinde ise güveler birkaç dakika içinde yollarını şaşırıyordu. Bu bulgular dolayısıyla, araştırmacılar Bogong güvelerinin manyetik algılama duyusuna sahip olduğu sonucuna vardı.

Çalışmanın sonucu, gece göç eden böceklerin, tıpkı gece göç eden kuşlar gibi göç sırasında bir pusula olarak Dünya'nın manyetik alanını kullanabileceğini ortaya koyuyor. Bilimciler, güvelerin göç yönünü belirlemek için manyetik pusula kullanıp, buldukları yönü göksel veya yersel belirteçlerle eşleştirerek, kendilerine görsel ipuçları da yarattıklarını düşünüyorlar.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir