Avustralya Ulusal Üniversitesi'nden Dr. Rhodri Davies liderliğinde bir ekip, dünyanın en uzun kıtasal yanardağlar zincirini keşfetti. Bu zincirin Avustralya boyunca, Kuzey Queensland'daki Whitsundays'den Victoria'daki Melbourne yakınlarına doğru 2.000 km kadar uzandığı belirtildi. İlgili makale Nature dergisinde yayımlandı.

Araştırmacılar, Cosgrove çizgisi adı verilen volkanik zincirin, son 33 milyon yılda, Avustralya Dünya'nın mantosundaki bir sıcak nokta üzerinden kuzeye doğru ilerlerken oluştuğunu belirtiyor. Davies, Cosgrove hattının, Kuzey Amerika kıtasındaki ünlü Yellowstone sıcak nokta hattının 3 katı uzunlukta olduğunu ekliyor.

Bu tür bir volkanik etkinlik şaşırtıcı çünkü tektonik levha sınırlarından uzakta gerçekleşiyor. Halbuki yanardağların çoğu, tektonik plakaların birbirleriyle karşılaştığı yerlerde görülür. Bu sıcak noktaların, yüzeyin neredeyse 3.000 km altındaki çekirdek-manto sınırından çıkan sıcak kayaların fışkırdığı bacaların üzerinde oluştuğu düşünülüyor. Davies, Avustralya yanardağlarını oluşturan manto bacasının muhtemelen hâlâ varolduğunu ve Tazmanya'nın biraz kuzeybatısındaki denizin dibinde olabileceğini ifade ediyor.

Yapılan çalışma kapsamında, hattın bazı kısımlarında volkanik aktivite olmadığı, çünkü Avustralya kıtasının, manto bacalarındaki sıcak kayaların, yüzeyin o kadar yakınına yükselmesine izin vermeyecek denli kalın olduğu anlaşıldı. Baca kaynaklı volkanik aktiviteye rastlanabilmesi için taşkürenin 130 km'den daha ince olması gerektiği belirlendi.

Bu yeni bulgular, bilimcilerin başka kıtalardaki ve Dünya tarihinin daha erken dönemlerindeki volkanizmayı anlamalarına yardımcı olabilir. Ekipten Ian Campbell, magmanın hacmi ve kimyasal bileşimi ile kıtanın kalınlığı arasında doğrudan bir ilişki olduğunu artık bildiğimize göre, geçmişe bakıp yerbilimsel kayıtları daha iyi yorumlayabileceğimizi müjdeliyor.