Post Author Avatar
Sevkan Uzel
Yıldız Teknik Üniversitesi - Çevirmen/Editör
İnsan vücudunda bulunan bakterilerin yaşamsal önemde oldukları uzun süre önce anlaşıldı. Besin emiliminden, hastalıklardan korunmaya kadar pek çok önemli işlevde bakterilerin rolü büyük. Peki hayvanlar aleminde yerine getirdikleri görevlerin benzerini bitkiler aleminde de yapıyor olabilir mi?

Washington Üniversitesi'nden bitki mikrobiyoloğu Sharon Doty ve ekibi, bu konudaki soruları yanıtlamayı amaçlıyor. Geçtiğimiz günlerde çalışmaların sonuçlarını özetledikleri makaleyi PLOS One dergisinde yayımlayan araştırmacılar, kayalık ve yaşanması zor olan yerlerde yetişen kavak ağaçlarının, kendilerine değerli besin maddeleri sağlayarak büyümelerine yardımcı olacak bakteriler barındırdığını keşfetti. Bitkiler hareket edemedikleri için, kendilerine gereken besinleri elde etmelerinde mikroplarla ortaklıklarına güvenmek zorundalar.

Ekip, mikrobik toplulukların çok çeşitli olduklarını ve komşu dallarda bile dramatik farklar sergileyebildiklerini saptadı. "Bu çeşitlilik, aktiviteyi nicelikselleştirmeyi özellikle güçleştiriyor. Ama biyoloji için kilit nokta bu, çünkü muhtemelen mikro-organizmaların sadece belli gruplaşmalar halinde çalışmaları, ev sahibine gereken besini sağlıyor olmalı," diyor Prof.Doty.

Azot Sabitleyen Bakteriler


Azot döngüsü, tüm yaşam formlarının hayatta kalması için olmazsa olmaz bir doğal süreçtir. Doğadaki düşük besinli ortamlarda, örneğin kayalık ve çorak arazilerde bulunan bitkiler azot sabitleyen bakterilerle işbirliği yaparak, kendilerine gereken besini elde ederler.

Azot sabitlemenin soya fasulyesi, yonca, alfalfa ve acı bakla gibi baklagillerin köklerindeki bakteri yönünden zengin yumrularda gerçekleştiği kesinleşmiştir. Bakteriler, köklerin atmosferdeki azot gazını bitkinin kullanabileceği bir şekle dönüştürmesine yardım eder. Bu tür bir ortakyaşamdan (simbiyoz) sadece kök yumrulu bitkilerin yararlanabileceğine ilişkin bir kanı da yaygındır. Yapılan yeni araştırma ise azot sabitlemenin kök yumrularına gerek olmadan, bitkilerin dallarında da gerçekleştiğine ilişkin ilk kanıtı sunuyor.

Daha Az Gübre Yetebilir


Elde edilen bulguların tarımsal ekinlerin yetiştirilmesi konusunda etkileri olabilir. Washington ekibinin yabani kavak ve söğütten yalıttıkları mikropların mısır, domates, biber ve pek çok başka bitkinin çok daha az gübreleme ile daha verimli yetişmesini sağlamaları mümkün.

Suni gübreler, fosil yakıtlar ile sentezlenir Dolayısıyla bir anda çok yüksek fiyatlara fırlayabilirler. Tarımsal ekinlerden biyoenerji ekinlerine, kerestelik ağaçtan golf sahası çimlerine kadar hemen her şeyin yetiştirilmesinde bu gübreler kullanıldığı için, değişken ücretlendirme ve belirsiz ulaşılabilirlik herkesi etkiliyor.

"Yabani bitkilerin kayalık ya da kum zeminlerden yetişmesine yardım eden mikrobik türlerin elde edilmesi, gerek tarım ve biyoenerji gerekse ormancılı açısından çok önemli. Kimyasal gübrelere bağımlılığın azalmasını ve bitki üretkenliğinin doğal yollarla arttırılmasını sağlayabilirz," diyor Doty.

Snoqualmie Nehri'nin kıyısındaki araştırma arazisinin yıllar içindeki değişimi görülüyor. Bu azotça sınırlı ve iri çakıl taşlarıyla bezeli ortamdaki baskın türler kavak ve söğüt. Fotoğraflar 2002, 2006 ve 2015 yıllarında Sharon L. Doty tarafından çekilmiş.


 




Kaynak: Washington Üniversitesi, "Bacteria in branches naturally fertilize trees"
< http://www.washington.edu/news/2016/05/20/bacteria-in-branches-naturally-fertilize-trees/ >

İlgili Makale: PLOS One, "Variable Nitrogen Fixation in Wild Populus"
< http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0155979 >

Üst Görsel: Ekipten Andrew Sher kavak ağaçlarından örnek toplarken görülüyor. (Telif: Sharon L. Doty)





Ayarlar --> Altyazılar --> Türkçe

Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir