Post Author Avatar
Baran Bozdağ
Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör
Rosetta, 'oyuncak ördek' şeklindeki kuyruklu yıldızın yanına ulaştıktan yaklaşık bir yıl sonra, bilimciler bu tozlu buz topunun kendi şeklini nasıl aldığı üzerine çalıştıklarını açıkladılar ancak henüz tüm detaylar aydınlatılmış değil.

67P/Churyumov–Gerasimenko kuyruklu yıldızı iki ayrı parçadan oluşmuş durumda - büyük bir ana vücut üzerinde küçük bir 'kafa-  ve ilk anda düşünüldüğü gibi tek büyük bir kütlenin ördek şeklini alacak şekilde erozyona uğraması sonucu oluşmuş değil. Bu sonuçları gösteren analizler ve araştırmanın diğer detayları Astronomy and Astrophysics dergisinde yayımlandı.

Ancak iki parçanın nasıl bir araya geldiği ve ara mekanizmalar hala bir tartışma konusu olarak varlığını sürdürüyor. Ne var ki araştırmaya göre, bu parçalar bir zaman çok daha büyük olan bir kuyruklu yıldızın patlayıp parçalara ayrılmasından geliyor. Bir ikinci ve daha az şiddet içeren bir teoriye göre; Güneş Sistemi'nin oluşumunu takip eden birkaç milyon yılda oluşan öncül kuyruklu yıldızlardan ikisi bir araya gelerek bu taşı oluşturmuş olabilir.

Araştırmayı yürüten bilimciler, kuyruklu yıldızın iki parçadan oluştuğunu gösteren birçok veriye sahip olduklarını söylüyor. Asıl soru ise bu iki parçanın nasıl bir araya gelmiş olduğu ve cevabı henüz bilinmiyor.




Oyuncak Ördek


Kuyruklu yıldızın oyuncak ördek şeklinde olduğunun düşünülmesi yalnızca bir benzerliğin ürünü değil, gökbilimciler aynı zamanda kuyruklu yıldızın Güneş Sistemi'nin evrimine dair bilgiler de barındırabileceği düşünülüyor. Çalışmada, araştırma ekibi Güneş Sistemi'nin ilk dönemlerinde patlamalarla dolu olduğunu varsayıyor ve 67/P'nin oluştuğu çevrenin de bir istisna olmasının çok düşük bir ihtimal olduğunu söylüyor. Yani eğer 67/P bir parçalanma sonrasında değil de, iki mevcut parçanın direkt olarak bir araya gelmesinden oluşmuş ise - ve bu kanıtlanırsa - o halde Güneş Sistemi'nin erken fazlarında patlamalarla dolu olması savı da yanlışlanmış olacaktır.

İki ayrı senaryo da, bu bağlamda Güneş Sistemi'nin yapısı  ile ilgili birbirinden çok farklı sonuçlara işaret ediyor.

Kuyruklu yıldızın iki parçadan oluştuğunun en güçlü kanıtı, kafa kısmında neredeyse birbirine paralel iki kırık çizgisinin olması. Ayrıca iki parça da benzer şekillere sahip olmasına rağmen, şekillerin yönü ve diziliş açısı birbirinden farklı, ki bu durumda tek bir parçadan oluşmuş olma ihtimalini ortadan kaldırıyor.

Kuyruklu yıldızın iki parçası da birbirine çok benzeyen bir içeriğe sahip ve madde konsantrasyonuna sahip. Bu önerme ise parçaların birbirine çok yakın çevrelerde oluştuğunu gösteriyor. Tüm bu durumlar göz önüne alındığında ise iki parçadan oluşma durumu neredeyse aşikar gibi görünüyor. Ne var ki, gökbilimciler hala iki parçanın da daha önceki büyük bir tek kuyruklu yıldızdan kopmuş olabileceğini düşünüyor.

Kuyruklu yıldızdan alınan görüntüler ise hala yüksek oranda, iki ayrı parçanın bir araya gelmiş olduğunu söylüyor. Örnek olarak, tek büyük bir kuyruklu yıldızın parçalanmasından oluşan cisim, daha sıkı ve daha az boşluklu bir yapıya sahip olmalıdır.

Araştırma ekibi hangi birleşme senaryosunun doğru olduğunu anlamak için, yeni verilerle birlikte elde olanları tekrar gözden geçirecek ve hangi modelin daha destekli olduğunu yakın zamanda ortaya koyacaktır.

 




Referans : Nature, doi:10.1038/nature.2015.18150


Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir