University of Birmingham'dan araştırmacılar bitki türlerinin büyük çoğunluğunun yok oluşuna sebep olan ve 307 milyon yıl önce vuku bulan kuru iklim olayının, tetrapodların da bazı gruplarının yok oluşuna neden olduğunu ortaya koydu. Karada yaşamış ilk omurgalılar olan bu türlerden bazılarının yok oluşu, kalanların da yerkürenin genelinde hakim canlı sınıfını oluşturmasının önünü açtı. Araştırma bu hafta içinde Proceedings of the Royal Society B'de yayımlandı.

Karbonifer ve Permiyan periyotları (358 -- 272 milyon yıl önce) karadaki yaşamın evrimi için oldukça kritik dönemler olarak görülüyor. Karbonifer periyot boyunca Kuzey Amerika ve Avrupa kıtaları tek bir kara parçası olarak bulunuyordu ve ekvator bölgesi tropik yağmur ormanları ile doluydu. Yağmur ormanlarının yüzey alanının çokluğu ılık ve nemli iklimin bir sonucu olarak gelişmiş iken, ilk tetrapodlar için de ideal bir habitat işlevi görüyordu.

Ancak bu dönemin sonuna doğru, büyük bir küresel iklim değişikliği ortaya çıktı ve tetrapod türleri gelişimine devam ederken yağmur ormanları yok olmaya başladı. İklim kuraklaştıkça daha fazla tür yok olmaya ve baskın bitki türleri büyük kısmını kaybetmeye başladı. Bitkiler için oldukça katastrofik bir hadise olan bu kuraklığın, tetrapod topluluğunu nasıl etkilediğini ise bilmiyorduk.

Tür çeşitliliği değişikliğinin bu periyotta nasıl ve ne yönde gerçekleştiğini hesaplayabilmek için yapılan daha önceki girişimler fosil kayıtları nedeniyle engellenmekteydi. Farklı zaman aralıkları ve coğrafi bölgeler için eşit derecede örnekler bulunmadığından yargılara varmak da oldukça zor oluyordu. Bu boşlukları veriler ile tamamlayabilmek için Birmingham araştırmacıalrı yeni bir veri seti toparlayarak ve gelişmiş istatistik metotları kullanarak biyocoğrafi değişimleri ve çeşitliliği analiz etti.

Sonuçlar, tetrapod çeşitliliğinin yağmur ormanlarının çöküşünü takiben azaldığına ve kuru iklim dolayısıyla uygun habitatların azalmasının amfibilerin yaşamını tehlikeye atarak çoğunu yok ettiğine işaret ediyor.

Ne var ki, bulgulardan bir diğeri de yağmur ormanlarının yok oluşu olayından sağ çıkmayı başaran türlerin yerküreye daha özgürce dağılarak yayılma şansı bulmuş olduğuydu. Bu yayılma yeni habitatlara kolonize olma ve ekvatordan daha uzak alanlara göçler olarak kendini göstermişti.

University of Birmingham Coğrafya Fakültesi'nden Emma Dunne'ye göre, bu meta analiz, erken dönem tetrapod evrimi üzerine yapılmış en kapsamlı çalışma ve fosil kayıtlarından çıkarılan tür çeşitliliği paternleri  oldukça yakın dönemde geliştirilmiş birtakım teknikler ile tekrar hesaplandı. Bu da bilim insanlarının, erken dönem tetrapodlarının, iklim ve ekolojideki değişimlere nasıl evrimsel tepkiler ürettiklerini daha iyi anlamasını sağlayabilecek.

Araştırma sayesinde, yağmur oranlarının yok oluşunun, amniyotlara yolu açan bir gelişme olduğu görüldü. Amniyotların da günümüz memelilerinin, kuşlarının ve sürüngenlerinin evriminin başını çektiğini hesaba katacak olursak tüm canlı evrimine dair ve içinde bizimde olduğumuz hayvan sınıfının evrimine dair oldukça önemli bulgular elde edildiğini söyleyebiliriz.