Chilesaurus diegosuarezi adı verilen yeni bir dinozor türü bulundu. Biliminsanları bu türü bir 'platipus' dinozoru olarak atfetti çünkü farklı dinozor gruplarının özelliklerini garip sayılacak şekilde bir arada barındırıyor. Örneğin Chilesaurus, Tyrannosaurus rex gibi küçük bir kafatasına, iki parmaklı ellere ve ilkel uzun boylu dinozorlarınkine benzer ayak yapılarına sahip.

Chilesaurus diegosuarezi dinozor gruplarından teropod grubuna dahil ve bu grup içinde başı çeken et yiyiciler Velociraptor, Carnotaurus ve Tyrannosaurus cinslerini de içeriyor. Ot yiyen teropodlar aynı zamanda bugünkü kuş torunlarına evrimleşmiş olmakla birlikte en eski grubu oluşturuyorlardı. Ancak Chilesaurus'un keşfi ile bilinenden çok daha önce teropodların ot yedikleri ortaya çıktı.

Chilesaurus diegosuarezi, kemikleri keşfeden 7 yaşındaki Diego Suárez'i onore edecek şekilde ve kemiklerin bulunduğu ülke Şili'ye atfen ismini aldı. Şili Patagonya'sının güneyinde bulunan kemikler, taş kalıntılarının içinde bulunuyordu ve yaş hesaplamalarına göre Jürasik dönemin sonuna yani 145 milyon yıl öncesine ait.

Bulunan parçaların her biri ortalama bir hindi büyüklüğünde ve bir araya getirildiklerinde  Chilesaurus'un boyu 3 metre olarak kolaylıkla tahmin edildi. Araştırma tüm boyutlarıyla bu hafta başında Nature'da yayımlandı.

Jurasik döneme ait teropodlardan Allosaurus'un uzuvlarına benzer gürbüz ve dinç ön ayaklara sahip ancak iki tane birbirinden tam ayrılmamış parmağı olan,yine bununla birlikte  kuş benzeri kalça kemerli dinozorlarınkine benzer alt karın bölgeleri olan Chilesaurus bilinen en iyi mozaik yakınsak evrim örneği olarak değerlendiriliyor.

Chilesaurus'un vücudu farklı beslenme şekillerine adapte olmuş ve buna göre şekillenmiş durumda. Kendi grubuna ait diğer türlere ve başka grupların türlere ait özelliklere sahip olarak Chilesaurus evrimsel yakınsama fenomeninin bir örneği.. Mozaik yakınsak evrim kurallarına göre, türün bir ya da bir kaç bölgesinin kendisinden bağımsız başka bir türünkine benzemesi ve yaşamsal olarak aynı görevleri görmesi gerekir.  Chilesaurus'un iyi bir örnek olmasının sebebi de farklı karakteristikleri bünyesinde ilginç bir şekilde toplamış olması.

Chilesaurus evrim araştırmaları boyunca kaydedilmiş en uç yakınsak evrim vakası olarak kayıtlara geçti. Örneğin, Chilesaurus'un dişleri ilkel uzun bacaklı dinozorlara benziyor çünkü milyonlarca yıllık bir seçilim sonucunda benzer beslenme şekillerine sahip iki dinozor soyundan evrimleşerek geldi.

Majör dinozor grupları hakkında ne kadar çok bilinmeyen olduğu da Chilesaurus'un keşfi ile tekrar kanıtlanmış oldu. Bu çalışma ile paleontologlar izole ve tek başına bulunmuş dinozor kemiklerini tekrar gözden geçirecek ve bu türe ait olduğu bilinmeyen kemikleri tekrar araştıracaklar. Türün keşfi, yakınsak evrim ile ilgili yeni bir kanıt olarak görülüyor.

Chilesaurus Şili'de bulunan tek bitki yiyen ve Jurasik döneme ait bütün halde bulunan tek dinozor olma özelliğini taşıyor. Türe ait bulgular ve kemikler gösteriyor ki, 145 milyon yıl önce bu bölgede yaşayan en kalabalık tür olduğu aşikar.

 

---

Referans : Fernando E. Novas, Leonardo Salgado, Manuel Suárez, Federico L. Agnolín, Martín D. Ezcurra, Nicolás R. Chimento, Rita de la Cruz, Marcelo P. Isasi, Alexander O. Vargas, David Rubilar-Rogers. An enigmatic plant-eating theropod from the Late Jurassic period of Chile. http://www.sciencedaily.com/releases/2015/04/150427124631.htm, Nature, 2015; DOI: 10.1038/nature14307

---