Post Author Avatar
Dilem Göktaş
Ankara Üniversitesi - Çevirmen
Star Wars hayranları Luke Skywalker ın çift günbatımını izlerken ki karamsar bakışlarını hatırlarlar Yıldız savaşları filminden bildiğimiz iki güneşe sahip Tatuin gezegeni aslında gökyüzünde yaygın olan bir sistemin örneğidir her ne kadar güneş sistemimizde bir yıldıza sahip olsak da genel olarak yıldızlar iki veya daha fazla yıldız sisteminden oluşurlar. Son zamanlarda bilim insanlarının keşfettiği 10. gezegende sanılanın aksine çoklu yıldız sistemlerinin varlığını gösteriyor. Uzun süredir iki veya daha fazla yıldızlı sistemler biliniyordu ve bu yıldız çiftlerinin gezegenlere ev sahipliği yapması mümkün. 2009 yılında Kepler Uzay Teleskobu açılışını yaptı ve astronomlar nihayet güneş sistemi dışındaki ötegezegenler arasında araştırma yapma fırsatını elde ettiler.

Astronomlar birbirlerinin etrafında dolanan iki yıldızı izlerken yörüngelerinde bulunan Kepler-453b’yi keşfettiler. Zaman zaman izlenen yıldızdan gelen ışık sönükleşir ve buna çevresinde dolanan gezegen neden olur.
Manoa’daki Hawaii Üniversitesi Astronomu Nader Haghighipour 5 Ağustos tarihinde Astrophysical Journal dergisinde yayınlanan yazısında “Bu ışık azalmasına gezegenin yıldızın önünden geçerken yıldızın bir kısmını örtmesi neden oluyor’’ diye belirtti. Astronomlar gözlemlerinde yıldızlardan aldıkları ışığın azalmasını fark ederek yörüngesinde ışığı kesen başka bir cisim olması gerektiğini söylüyorlar.

Hawaii Uluslararası Astronomi Birliği Genel Kurulu’nda 14 Ağustos'da bu gezegen ve yıldız sisteminin ayrıntılarını paylaştı. Bilinen 9 gezegenden 8'i yıldızlarıyla aynı düzlemde dolanırlar.Bu şu anlama geliyor gezegen yörüngesinde bir tam tur atarken her iki yıldızın önünden geçer ve gezegenin yörüngesi güneşinin yörüngesine oranla zamanla bir parça eğilir. Sonuç olarak Kepler-453b yıldızlar etrafındaki bir tam turunun yüzde dokuzluk bir zaman diliminde her ikisinin önünden geçer.

star-warsdaki-tatuin-benzeri-gezegen-4-bilimfilicom

“Biz gerçekten şanslıyız.’’ diyor Haghighipour. Doğru zamanda yıldızı izlemeseydik gezegenin geçişinde azalttığı ışığı fark edemezdik.
Onlar böyle bir kapalı çift yıldız yörüngesinde dolanan gezegenlerin inanılmaz yaygın olduğunu ifade ediyorlar. Nitekim Haghighipour “Biz kaçırıyor olabiliriz ancak böyle sistemler olmalıdır.’’ diye ekliyor.  Sonuç olarak eğer gezegenin yörüngesi dünyanın ve onun yıldızının arasından geçmesine izin verirse yıldızın ışığındaki azalma gezegenin varlığına işaret eder. Astronomlar için bir sonraki adım bu tip gezegenlerin nasıl şekillendiğini ortaya çıkarmak. Haghighipour bunun mümkün olduğunu düşünüyor. Eğer gezegen yeterince büyükse onun çekim etkisi yıldızın yörüngesini etkileyebilir. Astronomlar yörüngedeki bu çalkantıları araştırıyor.

Philippe Thebault’un notlarında gözlemsel yanlılıklar olduğu için çoğu ötegezegenin tek bir yıldızın yörüngesinde dolandığını düşünürdük sonra araştırmacılar iki yıldızlı sistemlere bakmaya başlayınca iki yıldızdan birinin yörüngesinde bir gezegenin dolandığını bulduk diye belirtiyor. Bazı gezegenler iki hatta daha çok güneşe sahip olabiliyorlar.
Thebault çoklu sistemlerin daha fazla çalışılması gerektiğini söylüyor. Böylelikle bilim insanları bu sistemlerin nasıl ortak yörüngelerde dolandıkları ve onlar hakkında daha fazla bilgi edinebileceğimizi söylüyor. Araştırmacılar 10 yerine 50 veya 100 gezegen incelenmesi bu konuda güzel bir gelişme olacağını düşünüyor. Yani bugün Kepler 453b üzerinde genç Jedi’nin çift gün batımını izlemesi mümkün mü? Böyle bir gezegen yaşama elverişli koşullara sahip mi?

Güneşe olan bu mesafede gezegenin yüzey sıcaklığı yaşam için gerekli olan suyu sıvı halde bulundurabilir mi yada suyu donduracak şekilde yıldızından uzak ve soğuk olabilir mi? Gerçi dev gaz gezegen Kepler 453b’de yaşam mümkün görünmüyor çünkü katı bir yüzeye sahip değil. Ama uydularında olabilir.
Haghighipour “Ay’a benzer uydusu yaşanılabilir bölgede olursa ve yıldızda uygun koşullar gelişirse yaşam sürdürülebilir." diyor...






Kaynak: https://student.societyforscience.org/article/tatooine-star-wars-planet-has-two-suns




Bu içerik BilimFili.com yazarı tarafından oluşturulmuştur. BilimFili.com`un belirtmiş olduğu "Kullanım İzinleri"ne bağlı kalmak kaydıyla kullanabilirsiniz.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir