Post Author Avatar
İdris Kalp
Akdeniz Üniversitesi - Çevirmen
Sussex Üniversitesi ve Bristol Üniversitesi araştırmacılarından oluşan bir ekip Ultrahaptics firması ile işbirliği içerisinde, ses dalgalarını kullanarak nesneleri kaldırabilen ve hareket ettirebilen bir sonik taşıyıcı ışın geliştirdi. Bu teknikte, küçük nesneleri tutup hareket ettirebilen akustik bir hologram oluşturmak için yüksek genlikli ses dalgaları kullanılıyor.

Nesneleri kavrayabilen ve kaldırabilen taşıyıcı ışın konsepti, bilim kurgu yazarları ve Uzay Yolu gibi televizyon programları tarafından hep kullanılagelmiş, ama sonraları bilim insanlarını ve mühendisleri de büyülemeye başlamıştır. Araştırmacılar en sonunda, küçük nesneleri tutabilen ve taşıyabilen böyle bir akustik hologram oluşturmak için yüksek genlikli ses dalgaları kullanan taşıyıcı bir ışın geliştirmiş bulunuyor.

Nature Communications dergisinde yayımlanan teknik çok çeşitli uygulamalar için geliştirilebilir; örneğin, sonik bir üretim hattı fiziksel temas olmadan hassas nesneleri taşıyabilir ve monte edebilir. Öte yandan minyatür bir versiyonu ise ilaç kapsüllerini veya mikrocerrahi araçlarını sıkıca tutabilir ve canlı dokuya taşıyabilir.



Makalenin başyazarı olan doktora öğrencisi Asier Marzo diyor ki; “Bir nesnenin taşıyıcı ışın ile tutulduğuna ilk defa tanık olmak olağanüstü bir deneyimdi. Bütün o zorlu çalışmamın karşılığını aldım, bu harika.”

Araştırmacılar, parmaklar, girdaplar ve kafesler gibi şekil alan üç boyutlu akustik alanlar oluşturdu. Akustik alanlar, parçacıkları havaya kaldırmak ve onları hareket ettirmek için kuvvet uygulayabilen ilk akustik hologramlar oldular.

Bristol Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden Ultrasonik profesörü Bruce Drinkwater; “Ses dalgalarının fiziksel bir etki yaratabileceğini hepimiz biliyoruz. Fakat biz burada, sesi daha önce ulaşılamamış bir derecede kontrol etmeyi başardık,” diye ekliyor.



Sussex Üniversitesi’nden Enformatik profesörü ve Ultrahaptic’in kurucularından Sriram Subramanian; “Cihazımızda nesneleri havada ve yerçekimine meydan okuyormuşçasına manipüle ediyoruz. Fiziksel temas olmadan gerçek-zamanlı biçimde nesneleri hareket ettirebilen akustik hologram oluşturmak için en uygun çözümü bize söyleyecek düzinelerce yüksek seviyeli hoparlörü tek tek kontrol ediyoruz” diye açıklıyor.

Araştırmacılar, yüksek perdede ve yüksek şiddette ses dalgaları oluşturmak için 64 minyatür hoparlörden oluşan bir dizi kullandı. Taşıyıcı ışın, nesneyi yüksek şiddetli ses ile sarıyor ve böylece nesneyi bulunduğu konumda tutan bir kuvvet alanı oluşturuyor. Hoparlörlerin çıktısı dikkatli bir şekilde kontrol edilerek nesne olduğu yerde tutulabiliyor, hareket ettirilebiliyor veya döndürülebiliyor.



Ekip, akustik kuvvet alanlarının üç farklı şeklinin taşıyıcı ışın olarak işe yaradığını gösterdi. İlki, bir çift parmağı veya cımbızı andıran bir akustik kuvvet alanı. İkincisi, nesnelerin içerisinde sıkışıp kaldığı ve merkezde tuzaklandığı akustik bir girdap. Üçüncüsü ise nesneleri her yönden saran ve onları oldukları yerde tutan yüksek şiddetli bir kafes olarak tanımlanabilir.



Akustik üzerine yapılan önceki çalışmalarda nesnenin hoparlörlerle çevrelenmesi gerekiyordu ve bu da hareket derecesini sınırlıyordu. Dolayısıyla pek fazla uygulama alanı bulma şansı olmamıştı. Geçen yıl, Dundee Üniversitesi tarafından taşıyıcı ışın konsepti ortaya atılmış, fakat ışınlar ile hiçbir nesnenin tutulması başarılamamıştı.






Kaynak: Sciencedaily.com, "Sonic tractor beam moves stuff with sound"
< http://www.sciencedaily.com/releases/2015/10/151027132833.htm >

Makale: Asier Marzo, Sue Ann Seah, Bruce W. Drinkwater, Deepak Ranjan Sahoo, Benjamin Long, Sriram Subramanian. Holographic acoustic elements for manipulation of levitated objects. Nature Communications, 2015;
< http://dx.doi.org/10.1038/ncomms9661 >




 
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir