Sinekler düşündüğümüzden çok daha zeki olabilir, ki günün hangi anında olduklarını dahi kestirebiliyorlar. Dahası böcekler, belli bir saate göre verilmiş şekerli, tatlı bir ödülü zamanla ilişkilendirmeyi öğrenebiliyor: sabahları mentol, öğleden sonra ise mantar...

Araştırma ekibinin açıklamasına göre, hayvanların beyinleri ne kadar küçük olsa da, inanılmaz mental yetenekler sergileyebiliyor.

Minyatür beyni ile sinekler bile bir zaman algısına sahipler ki bir çok hayvanda da bu duyu mevcuttur. Daha önceki çalışmalarda farelerin ve hatta bal arılarının günün belli bir zamanı ile ödül (yemek veya çiftleşilecek olan eş) ögelerini bağdaştırdıkları tespit edilmiştir. Bu zaman ile ilgili hafızanın tam olarak anlaşılması için yeni bir araştırma yürütüldü. Araştırma ise Cell Press yayını olan Current Biology'de yayımlandı.

Araştırmacılar aç sinekleri iki farklı kimyasal şekerli koku ile günün farklı zamanlarını (sabah ve öğleden sonra) ilişkilendirecekleri şekilde eğitti.  Üçüncü gün, sineklerin hangi örneği tercih edeceklerini belirlemek üzere test ettiler.

Sonuçlar ise son derece açık, sinekler kokuya karşı isteklerini günün farklı zamanlarında değiştirmeyi öğrendi. Sabah test edilen sinekler sabah ile ilişkilendirdikleri sükrozu, öğleden sonra test edilenler ise öğleden sonra ilişkilendirdikleri sükroz içeriğini tercih etti. Bu da, zamana bağlı olan olayları ayırt edebilme ve yorumlama yeteneklerinin bire bir göstergesidir.

Araştırmacılar ayrıca sineklerin zaman algısının, günlük aydınlık-karanlık döngüsü veya sürekli karanlık ile bozulmadığını da tespit etti. Bu da tam bir zaman algısı anlamına geliyor. CLOCK geni bulunmayan sinekler ise sirkadiyen ritim takibi yapamadıkları halde, belirli kokularla günün belli zamanlarını ilişkilendirmeyi başardı.

Araştırmanın bulguları gösteriyor ki, sinekler zamanı bir ipucu gibi kullanarak daha iyi yiyecek seçebiliyorlar. Devam sürecinde bu bulguya eklenecek, zaman-koku ilişkisinin moleküler mekanizmaları ile ilgili araştırmalar daha detaylı bir kavrayış sağlayacak.

Sinek beynini çalışmak üzere toparlanan ciddi genetik materyal bilgisi ise bu araştırmaları daha da kolaylaştıracak.

 

---

Referans : Chouhan et al. Flies remember the time of day. Current Biology, 2015 DOI: 10.1016/j.cub.2015.04.03

---