Gökbilimciler, Samanyolu galaksisinin çevresinde -kendine ait bir yörüngede- dönmekte olan ve daha önce herhangi bir şekilde tespit edilememiş olan bir galaksinin varlığını duyurdu. Bu galaksi, Samanyolu'nun bilinen uydularından (burada uydudan kasıt, Samanyolu etrafında dönen küçük boyutlu diğer galaksilerdir) biraz daha geniş bir alanı tarayarak ötelenmeye devam ediyor. Ne var ki, bu galaksinin, bizim galaksimiz ile iç içe geçecek galaksilerden biri olduğu tahmin ediliyor.

Samanyolu gibi büyük galaksiler, daha küçük galaksiler onlara katıldıkça daha da büyür. Bu bilginin dayandığı simülasyonlar aynı zamanda, tüm galaksi gruplarının hipotetik olarak birleşerek tek ve devasa bir galaksi oluşturabileceğini de gösteriyor. Bilinen en iyi Samanyolu uyduları Büyük ve Küçük Macellan Bulutları'dır ve bu galaksiler Samanyolu'nun uydusu olan galaksiler arasında en parlak olanlarıdır.

Galaksiler Yörüngede

Galaksiler de, gezegenlerin yıldızlar veya uyduların gezegenler etrafında belli bir yörüngede dönmesine benzer modellerde, çoğunlukla çok daha büyük diğer galaksilerin etrafında dönerler. Bizim galaksimizin de etrafında döndüğü bilinen dört düzine uydu galaksi bulunuyor. Bunlardan en büyüğü ise, galaksimizin uyguladığı devasa kütleçekim kuvveti dolayısıyla genişlemiş olan Sagittarius cücesidir.

Şimdi ise, Cambridge Üniversitesi'nden Gabriel Torrealba ve çalışma arkadaşları, bu uyduların bulunduğu listeye 380.000 ışık yılı uzaklıkta dönmekte olan bir uydu galaksiyi keşfederek ekledi. Yapılan açıklamaya göre, bu galaksi; bizim galaksimizin uyduları arasında dördüncü en büyük galaksi konumuna yerleşti.

Crater 2 cücesi adı ile anılacak olan galaksi, çıplak gözle gözlenemiyor ancak galaksinin içinde bulunan bazı yıldızlar tekil anlamda gözlenebiliyor.

Bir galaksi nasıl ölçülür?

Birçok galaksinin kenarları keskin bir biçimde çizili değildir. Bu nedenden dolayı da, gökbilimciler galaksilerin büyüklüklerini veya genişliklerini ölçmek için farklı teknikler kullanırlar. Bu ölçümlerden birisinin birimi olan 'yarı-ışık yarıçapı'; bir galaksinin en parlak yerinden başlayarak, ışığının en son görüldüğü son sınıra kadarki uzaklığın yarısının hesaplanması ile bulunuyor. Buna göre, Crater 2 cücesinin bu ölçümlerden alınan sonuçlara göre yarı-ışık yarıçapının 7.000 ışık yılı genişlikte olduğu tespit edildi.

Bu sayılara bakılarak denilebilir ki, eğer galaksi çıplak gözle görülebiliyor olsaydı, dolunayın iki katı büyüklükte görülecekti. Yine yapılan hesaplar, galaksinin son on yılda keşfedilen uydu galaksilerin içinde en parlağı olduğunu ve Güneş'ten 160.000 kat daha fazla ışık yaydığını gösteriyor.

Hayaletimsi Görünüş

Bulunduğu yerde, çıplak gözle gözlenebiliyor olsa dolunayın iki katı büyüklükte görülebilecek olan bu galaksi; içindeki yıldızların (ve yıldız sistemlerinin) birbirinden ayrık olması veya başka bir deyişle maddesel yoğunluğunun düşük olmasından dolayı bugüne kadar kolay tespit edilemedi. Aynı zamanda denilebilir ki, orada duran ama görünmeyen bir hayalet gibi yaşamına devam ediyor ve hatta her geçen zaman galaksimize daha çok yaklaşarak daha zor tespit edilir bir hal alıyordu.

Torrealba'ya göre bu uydu da yalnız olmayabilir. Galaksinin yakınlarında, üç ayrı cüce galaksi ile birlikte bir de Crater küresel yıldız kümesi olduğu biliniyor ve tüm bu grup üyeleri Samanyolu'na yaklaşarak içine düşecek olan galaksiler olabilir.

*Galaksinin yuvarlak olan şekline bakılarak, bugüne kadar herhangi bir dev veya büyük galaksiye yaklaşmamış dolayısıyla kütleçekimi etkisiyle esnememiş olduğu tespit edildi.

---

Kaynak : Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, in press, and arxiv.org/abs/1601.07178

---