Post Author Avatar
Ozan Zaloğlu
S. Demirel Üniversitesi - Çevirmen
Almanya'daki bilim insanları muhtemelen sınırsız, güvenli ve ucuz bir kaynak olarak tanıtılan nükleer füzyondan enerji elde etme arayışında bir kilometretaşına ulaştıklarını açıkladılar.
Atomların parçalandığı ve güvenlik ile uzun vadeli atık üzerine endişelere yol açan nükleer fizyona karşılık nükleer füzyon, enerji üretmek için atomların hep beraber erimesini gerektiriyor (bu işlem Güneş'te olana benziyor).

"Stellarator" (yıldızlaştırıcı, yıldız yapıcı) adını verdikleri bir Alman projesi üzerinde çalışan bilim insanları, bir milyar euro harcadıktan ve dokuz yıllık inşa çalışmasından sonra, özetle bir kanal içinde süper-ısınmış helyum plazması ürettiklerini açıkladılar (deneysel süreçte bu önemli bir nokta).

Greifswald'daki Max Planck Plazma Fiziği Enstitüsü'nden Hans-Stephan Bosch, çok memnun olduklarını ve herşeyin plana göre gittiğini söyledi.

Nükleer füzyonun vadettiği herşey için, yakalanmasının zor ve ulaşılmasının yüksek miktarda masraflı olduğu biliniyordu. Fikre göre atomlar 100 milyon santigrat decere'den daha fazla sıcaklıklarda ısıtılıyor ve böylece çekirdekleri eriyor. Füzyon; atomların, plazma adı verilen iyonlaşmış sıcak bir gazda, süper iletken mıknatıslar ile yerlerinde yüzer halde tutuldukları ve böylece kanalın soğuk taraflarına dokunmadığı özel bir vakum odasında meydana gelecekti.

Wendelstein 7-X olarak adlandırılan bir makine kullanılan deneyi, helyum atomlarını bir mikrodalga lazer kullanarak ısıtmanın ve plazmayı kısa bir süre için kanalın içinde zapt etmenin mümkün olup olmadığını görmeyi amaçlıyordu.

Enstitünün bir basın bülteninde yaptığı açıklamaya göre, 16 metre genişliğindeki makinedeki bir miligram helyum gazının 1.8 megawattlık lazer atışıyla ısıtılmasından meydana gelen ilk plazma, saniyenin onda biri kadar sürdü ve yaklaşık bir milyon Celsius dereceye ulaştı.

Füzyon reaktörü yarışı


Takım bir sonraki sefer plazmanın süresini uzatacak ve onu üretmenin en iyi yolunu keşfedecek. Gelecek yıl helyuma karşılık, çalışmanın asıl hedefi olan hidrojene geçmeyi umuyorlar.

Birkaç ülke, Uluslararası Termonükleer Deneysel Reaktörü (ITER) adı verilen çok uluslu bir girişim de dahil olmak üzere bir füzyon reaktörü üretmek için yarış halinde bulunuyor.

Merkezi güney Fransa'da bulunan ITER, tokamak olarak adlandırılan yüzük şeklindeki bir kapsama kanalı inşa ediyor.
Fakat teknik sorunlar ve maliyet konuları yüzünden, tasarının başlamasından neredeyse on yıl sonra bile ilk deneyini henüz gerçekleştiremedi.



Çok daha küçük olan diğer deneysel reaktörler de ABD'de geliştiriliyor, fakat sermaye bulmak büyük bir sorun haline geldi.
Wendelstein 7-X enerji üretmeyecek. Bunun yerine, bir plazmayı 30 dakika boyunca sürdürmesi umuluyor ve bu sayede sahip olduğu teknolojinin sürekli olarak çalışabileceği varsayılıyor. Buna rağmen tokamak, yardımcı donanımlar olmadan sadece titreşimler halinde çalışabiliyor.



Kaynak : Phys.org, German physicists see landmark in nuclear fusion quest, phys.org/news/2015-12-german-physicists-landmark-nuclear-fusion.html

Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir