Bir grup karıncanın kocaman bir kırıntıyı yuvalarına sürüklediğini hayatında bir kez olsun herkes görmüş, bu küçük yaratıkların bu kadar büyük bir işi nasıl başardıklarına hayret etmiştir. Weizmann Institute of Science'ta yapılan yeni bir araştırma bireysel istikamet ve uyumlu davranış arasındaki dengenin karıncaların yemeklerini istedikleri lokasyonlara taşımalarını sağlamalarına nasıl yardım ettiğini açıklıyor.

Büyük bir nesneyi sürüklemek için, birkaç karınca nesneyi çevreler, arkadakiler kaldırırken, öndekiler ise çekerler. Peki ya nasıl iki grup arasında çekişme olmadan, ayrı ayrı yerlere çekiştirmeden hizayı nasıl koruyabiliyorlar?

Institute's Physics of Complex Systems Department'tan Dr. Ofer Feinerman ve ekibi video analizi yaparak her bir karıncanın büyük bir yemek parçasını yuvalarına nasıl taşıdıklarını takip edip, izledi. Yiyecek nesnenin yanında daha fazla karınca oldukça, daha hızlı taşıma işlemi gerçekleştirdikleri gözlemlendi.



Videolarda, birey olarak karıncaların taşımaya çok kısa zaman zarflarında yardımcı oldukları görülüyor ve yerlerini yeni karıncalar alıyor. Bu yeni gelenler taşımaya katıldığı ve harekete başladığı anda ise, eski karıncalar doğru yönle ilgili biraz kafaları karışık şekilde yük taşıyan gruba ayak uydurarak ilerliyorlar. Her yeni karınca tutunduğunda, yiyecek nesnenin yönü geçici olarak doğrulanıyor ve  gidecekleri tarafa daha iyi yönelebiliyorlar. Her yeni karınca harekete 10 ila 20 saniye devam ediyor ve gidilen yönün bilgisini alan karıncalar tekrar öncü konuma geçiyorlar. Yöne dayalı bilgileri hızlıca son bulduğunda ise hareketlerini bırakıp yerlerini yeni karıncalara veriyorlar.

Prof. Nir Gov'un araştırma ekibi ile birlikte geliştirilen matematik model ile kooperatif davranış açıklanmaya çalışıldı. Modele göre, 'bilgilendirilmemiş' taşıyıcıların kararları orta seviyede "davranışsal konformizm (uyma , uyumluluk) " gösterirken,  iyi bilgilendirilmiş bireyler yükün optimum şekilde hedefe ulaşmasından sorumlu olarak ayarlandı. Bu model, işlerinde koordine davranan ve ihtiyaç duydukları yöne hareket edebilen karınca gruplarında konformizm ve bireysellik arasındaki kritik bir noktayı tanımlamayı başardı.



Peki bu araştırma bize sosyal hayvanların hayatlarında bireyselliğin oynadığı rol ile ilgili ne öğretebilir? Feinerman: "Bu sistemde, bakış açısı ve işleri halletme şeklini kalabalık sağlamıyor. Buna karşılık bazı bireylerin grup için  'beyin' görevi gördüğünü ve kalabalığın işi kolaylaştıran kuvveti sağladığını izleyebiliyoruz." şeklinde bir açıklamayla bu soruya cevap verdi.

 

---

Referans : Weizmann Institute of Science, Ants in the Lead, wis-wander.weizmann.ac.il/ants-in-the-lead#.Vbyza_ntmkp

---