Post Author Avatar
Baran Bozdağ
Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör
University of Saskatchewan'dan bir araştırma ekibi, Parkinson hastalığının yarattığı yıkımı önlemede umut vadeden kafein bazlı iki kimyasal bileşik geliştirdi.

Parkinson hastalığı, sinir sistemine saldırarak özellikle orta ve ileri yaştaki kişilerde kontrol edilemeyen titremeler, kas katılaşması ve yavaş, net olmayan harekete sebep olur. Bu durum, beyin hücrelerinin (nöron) birbiriyle "konuşmasını" sağlayan temel nörotransmiter olan dopamini üreten nöronların kaybı ila ortaya çıkar.

Araştırma ekibi bu çalışmada,  alfa-sinüklein (α-synuclein -AS) adı verilen, dopamin düzenlenmesinde görev alan bir protein üzerine odaklandı.

Parkinson mağdurlarında AS proteini, dopamin üreten nöronların ölümü ile ilişkilendirilen kompakt (sıkı) bir yapı oluşturacak şekilde yanlış katlanır. Daha da kötüsü, AS proteini prion (viral hastalıklarda toksin üretiminden sorumlu, kendi kendini eşleyebilen ve enfekte proteinlerin yapımını sağlayan izole bir protein) hastalığı  ("deli dana" gibi) gibi davranmaya başlar. Prion hastalıklarında, bir adet yanlış katlanmış protein aynı domino taşları gibi  diğer proteinlerin de yanlış katlanmasına sebep olur.

Mevcut terapötik bileşiklerin çoğu yaşayan hücrelerin dopamin üretimini artırmak üzerine odaklanır; ancak bu yöntem bu üretimi yapmak için  yeterli miktarda hücrenin hala bulunduğu sürece etkilidir. Bu çalışmadaki yeni yaklaşım ise alfa-sinüklein (AS)'in yanlış katlanmasını en başta önleyerek dopamin üreten hücreleri korumak şeklinde.

Her ne kadar işin kimya boyutu 30 farklı iki işlevli dimer (aynı madde içerisindeki iki molekülün birleşmesiyle oluşan bileşik)'in sentezi gibi zorlu olsa da, iki farklı maddeyi bağlayan moleküllerin dopamin üreten hücreler üzerinde etkili olduğu bilinmekte. Çalışma ekibi, uyarıcının Parkinson'a karşı koruyucu özelliği olduğunu gösteren literatürün rehberliğinde, kafein "omurga"sı (İng. scaffold) oluşturarak başladı.

Buna dayanarak, etkili olduğu bilinen diğer bileşikler de eklendi: Nikotin, diyabet ilacı metformin ve Parkinson ilacı olan rasagiline benzeri bir araştırma kimyasalı olan aminoindan.

Araştırma ekibi Parkinson hastalığının maya modelini çalışarak, AS proteininin kümeleşmesini önleyen, hücrelerin normal olarak gelişmesini sağlayan iki bileşik keşfetti. Çalışma, bu iki işlevli dimerlerin Parkinson hastalığının ilerlemesini engellemede umut vadettiğini öne sürüyor.

Çalışmanın sonuçları ACS Chemical Neuroscience dergisinde yayımlandı.




Makale Referans:  Joe Kakish, Kevin J.H. Allen, Troy A. Harkness, Edward Stanley Krol, Jeremy Stuart Lee. Novel Dimer Compounds That Bind α-Synuclein Can Rescue Cell Growth in a Yeast Model Overexpressing α-Synuclein. A Possible Prevention Strategy for Parkinson’s Disease.. ACS Chemical Neuroscience, 2016; DOI:10.1021/acschemneuro.6b00209




 
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir