Post Author Avatar
Baran Bozdağ
Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör
İnsan ve şempanze yavruları, uyurken bazen gülümsemeyi andıran yüz hareketleri yapar ve hatta o şekilde kalırlar. Bu yüz ifadeleri veya yüz ekspresyonları (bu konu özelinde spontane gülümsemeler olarak tanımlanabilir), gerçek gülümsemelerin ve hatta kahkahaların evrimsel kökeni olarak tahayyül ediliyor.

Kyoto University'deki Primate Research Institute araştırmacıları bu yüz ifadesinin uyku sırasında oluşmasının, yalnızca insan ve şempanze gibi yüksek primatlarda gerçekleşmediğini, aynı şekilde evrim ağacında daha uzak bir akrabaları olan Japon makaklarının yavrularında da görüldüğünü ortaya koydu.

Araştırmanın yazarı Masaki Tomonaga, yaklaşık bir on yıl önce şempanze yavrularının spontane gülümseme davranışı gösterdiklerini tespit ettiklerini belirtiyor. O günden beri de evrimsel olarak daha uzak akrabalarında da benzer davranışı gözlemleyen araştırmacılar, gülümsemenin ve gülme davranışının kökeninin en azından 30 milyon önceye dayandığını öne sürüyor. Bu da bugünkü tüm maymunların ve bizim direkt olarak atamız olan primatların yayılmaya başladığı canlılara kadar uzandığı anlamına geliyor.

Araştırmanın baş yazarı Fumito Kawakami ise yeni doğmuş makak yavrularını, rutin sağlık check-upları sırasındaki uykularında gözlemledi. Bu check-upların çok uzun sürebildiğini ve yeni doğan yavruların arada bir uykuya ihtiyaç duyabildiğini belirten Kawakami, uyku sırasındaki davranışların araştırılması için bunun çok iyi bir fırsat olduğunu söyledi.

Totalde 58 spontane gülümseme davranışını bu makak yavrularından 7 tanesinde - her biri en az bir kez bu davranışı gösterdi- gözlemlemeyi başardı. Kawakami'ye göre; spontane makak gülümsemeleri; insan yavrularınki ile karşılaştırılacak olursa genellikle kısa, tek bir yana doğru olan spazmlar şeklinde gerçekleşiyor. İki önemli benzerlik de var: İkisi de düzensiz REM uykusu aralığında gerçekleşiyor ve ikisi de ortalamada simetrik iki taraflı gülümsemelere oranla daha fazla tek yöne doğru gülümseme davranışı gösteriyor. Temel farklılık ise gülümsemelerin makak yavrularında çok daha kısa olmasıydı.

Araştırmada bahsi geçen, bebek maymun ve primatların ortak davranışı olan uykuda gülümseme yüz ifadesi üzerine alınmış bir kayıt. Telif : Kyoto University Primate Research Institute Araştırmada bahsi geçen, yavru maymun ve primatların ortak davranışı olan uykuda gülümseme yüz ifadesi üzerine alınmış bir kayıt. Telif : Kyoto University Primate Research Institute


Mevcut araştırmada, yavru gülümsemeleri hakkındaki teorilere karşılık spontane yavru gülümsemelerinin şempanzelerde ve Japon maymunlarında bir mutluluk ifadesi olmadığı, daha çok uysallık ve teslimiyetçiliğin bir göstergesi olarak ekspres edildiği öne sürülüyor. Araştırma ekibi, spontane gülümseme davranışlarının yanak kaslarının gelişimini sağlayan veya gelişmesi ile ortaya çıkan refleksler olabileceğini de belirtiyor.

O halde gülme ifadeleri ve gülümsemek yalnızca maymun ve primatlara özgü bir davranış mı? Tomonaga, cevabın hayır olma ihtimaline karşı 'ihtimaller dahilinde başka canlı gruplarının da olabileceğini' düşünüyor.

Tomonaga konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada : "Farelerin gıdıklandıklarında güldüklerine dair, köpeklerin haz ve zevk göstergesi yüz ifadeleri üretebildiklerine dair vaka raporları mevcut. Bu durum, birçok memeli yeni doğan yavrusunun spontane gülümseme oluşturabileceğine, bu da gülümsemenin daha eski bir evrimsel kökene dayandığına işaret ediyor olabilir." dedi.




Makale Referans : Fumito Kawakami, Masaki Tomonaga, Juri Suzuki. The first smile: spontaneous smiles in newborn Japanese macaques (Macaca fuscata). Primates, 2016; DOI: 10.1007/s10329-016-0558-7




Bu içerik BilimFili.com yazarı tarafından oluşturulmuştur. BilimFili.com`un belirtmiş olduğu "Kullanım İzinleri"ne bağlı kalmak kaydıyla kullanabilirsiniz.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir