Yeni yapılan bir araştırmaya göre; geç yaşlarda çocuk sahibi olan babalar, genç babalara kıyasla daha az torun sahibi oluyorlar. Bulgulara göre; yaşlı babaların çocuklarının, genç babaların çocuklarına kıyasla zararlı genetik mutasyonlara sahip olma potansiyelleri daha fazla ve bu çocukların, doğacak çocuklarına genlerini aktarmaları daha zor. Görünen o ki; doğal seçilim, genleri eleyip nesillere aktarılmasını engelleyerek yaşlı babalara karşı çalışıyor.

Yürütülen çalışmada genetikçiler; yaşlı babalardan doğan çocukların, genç babaların çocuklarına kıyasla daha fazla yeni genetik mutasyonlara maruz kalmasının daha muhtemel olduğunu ortaya koydu. Bu yeni mutasyonların birçoğu zararlı ve bazıları da belirli hastalık risklerini artırabilir.

Örneğin; 17. yüzyılda yaşamış çiftçi bir babadan doğan kız çocuğunda, zayıf bir bağışıklık sistemine ya da kalbin düzensiz çalışmasına sebep olan bir mutasyon erken ölüme sebep olabilirdi ya da en azından kızın çocuk sahibi olmasını engelleyebilirdi. Öte yandan eğer ki kız 21. yüzyılda doğmuş olsaydı modern tıp sayesinde yaşama şansı daha yüksek olabilir ve üreme şansı da oldukça muhtemel olabilirdi. Öyleyse; yaşlı babalar evrimsel açıdan yük müdür?

University of Göttingen'den psikolog Ruben Arslan öncülüğündeki araştırma ekibi Almanya, Kanada ve İsveç'teki 17. ve 18. yüzyıl nüfus sayımı kayıtlarından elde ettikleri verileri analiz ettiler. Bunun yanısıra ekip; İsveç'teki 20. yüzyıl nüfusuna ait toplamda 1.3 milyondan fazla insana dair verileri incelediler. Analizler neticesinde, hem modern hem de Sanayi Devrimi öncesi nüfuslarda, yaşlı babalardan doğan çocukların pek azının 5 yaşını geçmiş çocuğunun hayatta kaldığı bulgusuna ulaşıldı. Babanın yaşındaki her 10 yıllık bir yaşlılıkta, çocuklarının (modern İsveç'te) %5 ila (geçmişteki Alman nüfusunda) %13 gibi bir aralıktakinin daha az çocuk sahibi olduğu belirtiliyor.

Arslan'a göre; bu durumun yalnızca bir baba için büyük bir oran olmadığı, ancak nüfustaki yüzbinlerce baba düşünüldüğünde oldukça büyük bir etkisinin olduğu açık.

Az sayıda çocuk sahibi olmak, yaşlı bir babanın çocukları için gelecek nesillere yeni mutasyonları geçirmesi durumunu daha az muhtemel yapar ve bu durum da mutasyonların populasyonda birikmesine sebep olur. Yani eğer ki; yaşlı babaların çocukları üremezse, zararlı mutasyonlar gen havuzundan atılmış olur.

Bu demek değil ki; modern tıbbın bir etkisi yok. İsveçli bebeklerin %99'undan fazlası şuan en az 1 yaşına kadar hayatta kalabilir, fakat bundan 200 yıl önce %90'ından daha azı bu yaşa kadar hayatta kalabiliyordu. Bu durum da bize; modern İsveç toplumundaki baba yaşının etkisinin azaldığını açıklamamız noktasında yardımcı oluyor: Çünkü erken doğan bebeklerin ya da doğum kusurlu bebeklerin hayatta kalma şansı artık daha fazla.

O halde, neden babanın yaşı hala bir etkiye sahip? Risk altındaki çocuklar günümüzde daha fazla yaşayabilirler, ancak bu durum onların yetişkinliğe eriştiklerinde üreme yetilerinin olabileceği anlamına gelmiyor. Arslan'a göre; -yetişkinliğe ulaşmış- bu çocuklar infertilite (kısırlık) ile karşı karşıya kalabilir ya da otizm gibi bozukluklar geliştirerek partner bulma şanslarını azaltabilir. Ya da bazıları, --tartışma doğurabilir ancak-- çocuklarının belli bir mutasyonu taşıyacağını düşünerek belki de doğum yapmak yerine evlat edinmeye karar verebilirler.

Araştırma ekibi, bulguların birçok nesil boyunca genetik makyaj açısından bir ağırlığı olduğunu vurgularken, bunun yaşlı babaların çocuk sahibi olma isteklerini kırmaması gerektiğini söylüyorlar.

---

Araştırma Referansı: Arslan, Ruben C., Kai P. Willführ, Emma Frans, Karin JH Verweij, Mikko Myrskylä, Eckart Voland, Catarina Almqvist, Brendan P. Zietsch, and Lars Penke. "Older fathers' children have lower evolutionary fitness across four centuries and in four populations." bioRxiv (2016): 042788.