Post Author Avatar
Baran Bozdağ
Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör
Yeni bir teori, omurgalı vücudunun iskeleti, kasları, sinir ve kardiyovasküler sistemi, iç organları ve organizasyonu ile tek bir hücreden nasıl geldiğini ve zamanla bu gelişimin nasıl evrimleşmiş olduğuna açıklama getirmeye çalışıyor. 'Embriyo geometrisi' olarak anılan teori, aslında yaklaşık son 20 yılın embriyoloji ve evrim araştırmalarının sonuçlarının bir araya getirilmesi ile elde edilmiş bir sentezdir denilebilir.

Yeni teori, farklı omurgalı organlarına nasıl uygulanabildiğinin gösterildiği şablonlarla birlikte Progress in Biophysics & Molecular Biology'de yayımlandı.

Neo-Darwinist teoriye göre, temel evrimsel değişiklikler tamamen rastgele olan tesadüfi mutasyonlar ve bu mutasyonların biriktirdiği genetik değişiklikler yolu ile ortaya çıkmaktadır. Ne var ki, birçok bilimciye göre, tek başına bu koşullar radikal olarak farklı olan yaşam formlarının ve bu formların zenginliğini veya sayıca çokluğunu; özellikle de omurgalılar söz konusu olduğunda; açıklamaya yetmiyor.

University of San Diego, Mount Holyoke College, Evergreen State College araştırma ortaklığı ile geliştirilen embriyo geometrisi teorisi, omurgalı vücuduna ve hayvan çeşitliliğine, yalnızca rastgele genetik mutasyonların bir sonucu olmaktan daha çok mekanik kuvvetlerin ve geometri kurallarının etkisi ile ortaya çıkmış olduğuna odaklanıyor.

Elbette embriyo geometrisi teorisinin, Neo-Darwinist doğal seçilim teorisinden şu an için daha doğru bir açıklama getirdiğini gösteren çok fazla veri yok ancak daha geniş kapsamlı bir teori olduğunu söylemek mümkün görünüyor. Benzer yollarla omurgalı ve çok hücreli evrimini açıklama girişimleri ve benzer teoriler geliştirme girişimleri bugüne kadar da denenmişti. Ne var ki, embriyo geometrisi de diğer girişimler gibi Neo-Darwinist teorisyenler tarafından güçlü bir karşı koyuş ile karşılaşabilir.

Anatomi uzmanları uzun yıllardır embriyo gelişimi sırasındaki hayvan vücudunun kompleks yapısının nasıl oluşmakta olduğunu incelemektedir. Embriyogenez olarak adlandırılan bu süreçte, farklı hayvanlar için farklı zaman aralıklarında, başka genlerin aktive ve inaktive olması dolayısıyla sürekli biçimde hücresel farklılaşma, doku, organ ve sistem oluşumu gerçekleşmektedir. Ancak tüm ana hayvan gruplarının geçirdiği embriyonik safhaların detaylı olarak tanımlanmasına karşılık, bu sürecin tekil gelişim olayları için bir açıklaması ve organizma karmaşıklığının evrimi bugüne kadar net bir biçimde yapılamamıştır.

Embriyo geometrisi teorisinin ardındaki araştırmacılar, omurgalı embriyosunun; muhtemelen döllenmiş yumurtanın birkaç kez bölünmesiyle oluşan hücre kümesi topu olarak bilinen 'blastula'nın mekanik olarak bozulmasıyla oluştuğunu gösterdi. Bu blastula hücreleri bölündükçe, bahsi geçen top da hacmini ve yüzey alanını artırır, yani kısacası yapının geometrisini değiştirir. Embriyo geometrisi teorisinde ise blastulanın, yumurtanın ilk üç bölünmesinden sonra oluşan ve omurgalı vücudunun üç boyuttaki eksenlerini belirleyen sekiz hücrenin geometrisini koruduğu varsayılıyor.

Araştırmacılar makalelerinde 24 ayrı şematik figür ve şablon da yayımlayarak, muskuloskeletal (kas-iskelet), kardiyovasküler (kalp damar sistemi), sinir ve üreme sistemlerinin geometrik paternlerin mekanik deformasyonu yolu ile nasıl gelişiyor olduğunu açıklamaya çalıştı. Bu illüstrasyonlar omurgalı vücudunun tek bir hücreden hem bireyin embriyogenezi süreci ile hem de evrimsel zaman içinde nasıl gelişmiş olduğunu ifade ediyor.




Makale Referans : Edelman D, McMenamin M, Sheesley P, Pivar S. Origin of the vertebrate body plan via mechanically biased conservation of regular geometrical patterns in the structure of the blastula. Prog Biophys Mol Biol., 2016 DOI: 10.1016/j.pbiomolbio.2016.06.007



Bu içerik BilimFili.com yazarı tarafından oluşturulmuştur. BilimFili.com`un belirtmiş olduğu "Kullanım İzinleri"ne bağlı kalmak kaydıyla kullanabilirsiniz.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir