(Kapak Fotoğrafı: Geliştirilen malzemenin 3 boyutlu modellemesi.)

Dünyanın en pahalı malzemesi sorusunun cevabını birçok insan belki de altın, elmas ya da plütonyum olarak verecektir. Fakat, Oxford University’de geliştirilen bir malzemenin fiyatı, bütün bildiğiniz değerli malzemeleri geride bırakacak kadar fazla. Son yapılan açık arttırmada da bu malzemenin 200 mikrogramı 33 bin dolara satıldı. Yani bu malzemenin 1 onsu (28,35 gramı) yaklaşık olarak 4,2 milyar dolar.

Söz konusu malzeme, endohedral fulleren olarak adlandırılan moleküler birimlerden oluşuyor. Karbon atomlarından oluşan ve içerisine başka moleküllerin hapsedilebildiği bu birimler, küre şeklindeler. Daha önceleri de endohedral fullerenlerin birçok varyasyonu üretilmişti; fakat Oxford’dan araştırmacıların geliştirdiği malzemenin, yani N@C₆₀ ve N@C₇₀'in özellikle atomik saatler ve GPS cihazları için özel bir değeri var. N@C₆₀ ve N@C₇₀, sırasıyla 60 ve 70 atomdan oluşan karbon kürelerin içine kafeslenmiş 1 adet azot atomundan oluşuyor.

Atomik saatler geleneksel olarak, çekirdek etrafındaki çeşitli yörüngelerde sıralı 55 elektronu bulunan sezyum atomları kullanılarak yapılıyor. Elektronlar farklı yörüngeler arası geçişler yaptıklarında, oldukça spesifik ve değiştirilemez frekanslarda radyo dalgaları salıyorlar. Elektronlar bu geçişleri her seferinde aynı sıklıkta yaptıklarından, zamanın ölçülebilmesi için güvenilir ve sabit bir kaynak olarak kullanılabiliyorlar. Öyle ki, zamanın bu yolla ölçülmesi, hem Dünya’nın dönüşüne göre ölçülmesinden hem de bir sarkaç kullanılarak ölçülmesinden daha sağlam bir yöntem.

Fakat, endohedral fullerenleri geliştiren araştırma takımı, geliştirdikleri malzemenin varolan atomik saatlerden daha güvenilir atomik saatlerin yapımında kullanılabileceğine inanıyorlar. Aynı zamanda, araştırmacılara göre bu malzeme 1 milimetreye kadar konum takibi yapabilen GPS cihazlarının geliştirilmesine de yardımcı olabilir. Bu denli hassas GPS cihazlarının geliştirilebilmesi, daha verimli sürücüsüz araçların geliştirilmesine de yol açabilir.

Şu anda üretilen atomik saatler neredeyse küçük bir oda boyutunda. Fakat, araştırmacılardan Dr. Kyriakos Porfyrakis’in belirttiğine göre; yeni geliştirilen bu malzeme sayesinde, atomik saatler cep telefonlarının içine sığabilecek kadar küçültülebilir.

Bir süre daha endohedral fullerenler, getirebilecekleri yeniliklerle dünyanın en pahalı malzemesi olmaya devam edecek gibi görünüyor. Ayrıca bir dip not, Forbes dergisinin öngörülerine göre, ileride belki de uzay araçlarının yakıtı olarak kullanılabilecek antimaddenin fiyatı ons başına 2.800 trilyon dolara kadar çıkabilir.

---

Kaynak: IFL Science, ''What's The Most Expensive Material In The World?'' Retrieved from http://www.iflscience.com/technology/most-expensive-material-ever-made-sells-over-4-billion-ounce

---