KU Leuven ve Utrecht University'den araştırmacılardan oluşan bir ekip yakıt üretiminde yeni bir yaklaşımın keşfini gerçekleştirdi. Keşfedilen bu yeni metot ile çok daha 'temiz' dizel yakıt üretilebilir. Endüstriyel kullanıma hızlıca adapta edilebilir ve genişletilebilir.

Yakıt üretim sürecinde birçok katalizör madde veya solüsyon kullanılmaktadır. Bu maddeler ham maddenin yakıt (yakıldığında veya kullanıldığında enerji açığa çıkaran maddelerin genel adı) malzemelerine dönüşmesini sağlayan kimyasal reaksiyonları tetikler ya da hızlandırırlar. Dizel durumunda ise, ham maddeye küçük katalizör granülleri eklenerek ham maddeden kullanılabilir yakıt üretimini yeterli miktarlarda gerçekleştirmek hedeflenir.

Katalizörlerin bir veya daha fazla kimyasal fonksiyonları, görevleri ya da yetenekleri olabilir. Bu çalışma özelinde kullanılan katalizörün ise farklı iki madde tarafından temsil edilen iki fonksiyonu bulunuyor: bir metal (platin) ve katı-fazlı asit. Dizelin üretim süreçleri arasında moleküller metal ve asit faz arasında geçiş yapar dururlar. (bir özellikten diğerine doğru sürekli değişim gösterirler.) Bir katalizör molekülü, materyallerden herhangi birine her temasında bir miktar değişiklik geçirir. Sürecin sonunda ise moleküller dizel yakıt için kullanıma hazır hale gelir.

Katalizörlerde katı-fazlı asit ile metalin birbirine mümkün olduğunca yakın halde oldukları düşünülür. Bu bir varsayım olmakla birlikte reaksiyonların sürebilmesi için elimizdeki de tek geçerli açıklamadır. Ne var ki Profesör Johan Martens (KU Leuven) ve Professor Krijn de Jong (Utrecht University) bu teorinin doğru olmadığını gösterdi. Eğer katalizörlerin içindeki fonksiyonlar birbirine nanometre uzaklığında ise, daha temiz yakıtlar açığa çıkaran tepkimelerin gerçekleşmesi gerekiyor.

Profesör Martens'in açıklamasına göre ise yaptıkları araştırmanın sonuçları beklentinin tam olarak zıttının doğru olduğuna işaret ediyor. " İlk anda örneklerin değiştiğini, malzemelerde veya başka bir analiz aşamasında hata olduğunu düşündük. Deneyi üs üste tam üç kez tekrarladık ve her seferinde aynı sonuca ulaştık.. Mevcut teori, Yanlış! Bu da endüstrinin son 50 yıldır uygulamakta olduğun her şeyin tersine işaret ediyor."

Bu yeni metot dizelde bulunan birçok molekülü optimize edebilir. Böylelikle de bu dizel yakıt ile çalışacak olan araçların çok daha düşük miktarlarda karbondioksit ve partikül salınımı gerçekleştireceği düşünülüyor. Belirli bir takım uyarlamalar ile bu teknik daha endüstriyel çapta ve hatta fabrikasyon süreçlerinde de uygulanabilir hale getirilebilir. Araştırmacılara göre yeni dizel yakıt 5 ila 10 yıl içinde arabalarımızda olacak.

Bu yeni teknik ham petrol temelli yakıtlara uygulanabileceği gibi, canlı kütlelerindeki yenilenebilir karbona da uygulanabilecektir.

---

Kaynak : Jovana Zecevic, Gina Vanbutsele, Krijn P. de Jong, Johan A. Martens.Nanoscale intimacy in bifunctional catalysts for selective conversion of hydrocarbons. Nature, 2015; 528 (7581): 245 DOI:10.1038/nature16173

---