Post Author Avatar
Baran Bozdağ
Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör


300 milyon yaşındaki 'Tully Monster' fosilinin gizemi Leicester Üniversitesi'nden araştırmacıların öncülük ettiği bir araştırma ekibi tarafından çözüldü : Gözlerindeki kendine has özelliklere bakılarak, bu canlının bir omurgalı olduğu tespit edildi.


Tullimonstrum gregarium tür adı ile bilinen 'Tully Monster', Amerika'nın kuzeyinde Illinois'de bir könür ocağında keşfedilmişti ve hem bilim dünyasından hem de dışından birçok insan tarafından garip görünüşü dolayısıyla yakından takip ediliyordu.

Çizgili vücudu, büyük kuyruğu, damla şeklinde dışarı doğru çıkık bir çift göz yuvası ve fil hortumuna benzer ve ucunda kıskaç biçimli bir çene (dişlerle donanmış) bulunan uzun hortumsu burun yapısıyla bu tür, soyu tükenmiş hayvanlar arasında tam bir gizem kaynağıydı.

tully-monster-bilimfilicom Üstte, fosil üzerinde soldan sağa çene, hortum, göz, vücut ve kuyruk yapıları gösterilmiş. Sol alt köşede göz lensi, sağ alt köşede ise 'sosis' (sausage) melanozomlar ve (meatball) 'köfte' melanozomlar gösteriliyor. Üstte, fosil üzerinde soldan sağa çene, hortum, göz, vücut ve kuyruk yapıları gösterilmiş. Sol alt köşede göz lensi, sağ alt köşede ise 'sosis' (sausage) melanozomlar ve (meatball) 'köfte' melanozomlar gösteriliyor.


Aynı üniversitenin Jeoloji Bölümü'nden Profesör Sarah Gabbott, fosilin altmış yıl önceki keşfi sırasında, bilimcilerin bu türün kurtçuklarla yumuşakçalar arasındaki geçiş özelliklerini gösterdiğinin düşünüldüğü ancak net kanıtlar elde edilemediğinden bu tartışmanın sürmekte olduğunu belirtti.

Araştırmacılar, karmaşık ve farklı hayvan tiplerine ait özelliklerini gösteren bu fosil ile ilgili net verilere ulaşabilmek için, vücudundan dışarı doğru çıkmış olan damla biçimindeki görme aygıtlarına odaklanmayı tercih etti.

Gizemi çözmeye yarayan hayati ipucu


Nature dergisinde yayımlanan çalışmada, University of Leicester paleontologları, University of Bristol ve University of Texas'dan araştırmacılarla birlikte, canlının sahip olduğu bu koyu renkli 'damla'ların yüzbinlerce mikroskopik siyah granül içerdiğini ve bu granüllerin de insan saç kalınlığının 50'de biri kadar olduğunu tespit etti.

Granüllerin şekilleri ve kimyasal kompozisyonları, hücrelerde bulunan melanozom organeline son derece benziyordu. Melanozomlar, melanin pigmentini sentezleyen ve depolayan organellerdir.

Yeni araştırma teknikleri ((ToF-SIMS) ile incelenen görme organı, fosil granüllerinin kimyasal özelliklerini inceleyerek günümüz melanin pigmenti ile karşılaştırıldı ve buna dayanarak en eski fosil pigmentinin keşfedildiği duyuruldu.

Neredeyse her hayvanın melanin sentezlediğini ve bu pigmentinin deri, saç ve göz rengine kadar her özelliğin sorumlusu olduğunu biliyoruz. Yine melanin, birçok hayvanın gözlerinde, ışığın göz içinde saçılmasını engelleyerek net bir görselliğin yakalanmasını sağlaması ile biliniyor.

Fosil melanozomlarının ve lens yapısının keşfi, Tullimonstrum'un vücudundan sarkan keselerinde göz bulunduğunun ilk kez kesin olarak gösterilmesini sağladı. Melanozomlara daha yakından bakmayı deneyen araştırmacılar bu sefer başka bir heyecan verici bir keşif gerçekleştirdi.

Tullimonstrum'un gözlerinde - biri 'sosis' biri 'köfte' olarak bilinen- iki farklı mikroskopik melanozom yapısı keşfedildi. Bu keşif de son derece büyük bir önem arz ediyor, çünkü yalnızca omurgalılar iki tip melanozom bulunduruyor. Daha önce Tullimonstrum'un omurgasız olduğunu söyleyen araştırmalara karşın bu çalışmada gerçekleştirilen keşif, canlı ile ilgili ve devam eden soyu ile ilgili daha net bilgilere ulaşılmasını sağlayacak.

Bunun dışında fosil pigmentlerin keşfi ile birlikte, canlının gözlerindeki yapı; Tullimonstrum'un iyi bir görüş yeteneği olduğuna işaret ediyor. Kuyruğu, dişleri ve vücut şekline bakıldığında ise, Tully Monster'ın çok sıradışı bir balık olduğu kolaylıkla anlaşılabilir.




Kaynak : Thomas Clements et al. The eyes of Tullimonstrum reveal a vertebrate affinity, Nature (2016). DOI: 10.1038/nature17647




 
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir